Z chorobą Alzheimera i innymi zaburzeniami otępiennymi wiąże się wiele faktów i mitów. Z najważniejszymi potwierdzonymi informacjami na temat chorób otępiennych zapoznasz się tutaj.  Z kolei do najbardziej rozpowszechnionych mitów należą następujące stwierdzenia:

1. Alzheimer i demencja są tym samym.

Choroba Alzheimera i demencja to terminy, które często są używane zamiennie, choć nie są tym samym. Demencja, inaczej otępienie, to grupa zaburzeń, z którymi wiąże się upośledzenie pamięci, myślenia i zachowania, z kolei choroba Alzheimera jest jednym z rodzajów demencji. Prawdopodobny powód mylenia obu schorzeń wynika z tego, że choroba Alzheimera jest najczęstszą i najlepiej poznaną przyczyną zaburzeń demencyjnych. Wśród innych rodzajów demencji znajdują się m.in. otępienie czołowo-skroniowe, otępienie naczyniowe oraz otępienie z ciałami Lewy’ego. Różnicowanie choroby Alzheimera i innych zaburzeń demencyjnych jest dokonywane na podstawie badań neuropsychologicznych, a także obrazowego badania mózgu, które jest najczęściej przeprowadzone za pomocą rezonansu magnetycznego oraz tomografii komputerowej. Badanie rezonansowe potrafi często uchwycić zmiany w strukturze mózgu osoby chorej na zaburzenie otępienne.

2. Na chorobę Alzheimera cierpią jedynie starsze osoby.

Faktem jest, że choroba Alzheimera w większości przypadków jest diagnozowana u osób w wieku powyżej 65 lat. Istnieją jednak postacie tej choroby o wczesnym początku, które mogą pojawić się przed 65 rokiem życia. Przyczyną zachorowania w młodym wieku jest najczęściej tzw. rodzinna postać choroby Alzheimera, za którą stoi mutacja genu ApoE. Diagnozy choroby Alzheimera przed 65 rokiem życia stanowią od 2 do 8 procent  wszystkich przypadków tego schorzenia.

3. Mój rodzic choruje/chorował na chorobę Alzheimera – ja również zachoruję.

Choroba Alzheimera u rodzica lub bliskiego krewnego jest  postrzegana jako czynnik zwiększający ryzyko pojawienia się choroby wśród młodszych członków rodziny. Dziedziczne odmiany stanowią jednak znikomy odsetek wszystkich zachorowań – szacuje się je na 1%.   Naukowcy wciąż próbują odkryć przyczynę choroby Alzheimera. Prowadzone na jej temat badania naukowe dowodzą, że wpływ na zachorowanie mogą mieć czynniki środowiskowe oraz związane ze stylem życia, np. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, niska aktywność fizyczna, niezbilansowana dieta, palenie papierosów, picie alkoholu, niewłaściwa higiena snu czy niska aktywność intelektualna. 

4. Chorobom otępiennym można zapobiegać.

Nie ma udowodnionego sposobu zapobiegania chorobie Alzheimera i innym chorobom otępiennym. Każdy z nas może jednak wdrożyć w swoje życie nawyki, które pozwolą na redukcję czynników ryzyka. Do takich nawyków należą np. zbilansowana dieta (szczególnie dieta śródziemnomorska), kontrolowanie ciśnienia tętniczego krwi, unikanie urazów głowy, odpowiednia ilość snu, unikanie używek, regularna aktywność fizyczna i stymulacja mózgu. Pracę mózgu można stymulować np. poprzez czytanie, rozwiązywanie krzyżówek, liczenie w pamięci oraz grę w szachy.

5. Objawy chorób otępiennych są normalne, kiedy stajemy się starsi.

Wraz z wiekiem wiele osób zaczyna mieć problemy z pamięcią i koncentracją, objawiające się choćby gubieniem rzeczy od czasu do czasu. Jest to jednak normalne i nie oznacza automatycznie choroby Alzheimera czy innego zaburzenia otępiennego. Jakie mogą być więc oznaki chorób otępiennych?

 Są to:

• problemy z pamięcią,
• trudności w wykonywaniu codziennych czynności,
• problemy z komunikacją,
• dezorientacja w przestrzeni i czasie (np. zapominanie drogi do domu lub obecnej pory roku), – odkładanie przedmiotów w nietypowe miejsca,
• zmiany w zachowaniu (np. wybuchy gniewu),
• kłopoty z właściwą oceną sytuacji,
• trudności w liczeniu,
• problemy z realizacją zadań i planów,
• wycofanie się z życia społecznego.

W przypadku zaobserwowania wymienionych objawów, należy udać się do lekarza.

6. Każda osoba z chorobą otępienną staje się agresywna.

Zaburzenia otępienne mogą prowadzić do zmian osobowości i spowodować, że osoba chora stanie się agresywna, co może objawiać się krzykiem, wulgaryzmami, wyzwiskami kierowanymi w stronę opiekuna, a nawet jego biciem i gryzieniem. Według badań agresja dotyczy około 40 % osób ze zdiagnozowaną chorobą otępienną i zazwyczaj pojawia się na późnym etapie choroby. Ponadto opiekun osoby chorej może nauczyć się zauważać sytuacje, które prowadzą u niej do wybuchów agresji i umiejętnie odwracać uwagę od takich sytuacji. Bardzo ważna dla opiekuna powinna być świadomość, że za pojawienie się agresji nie jest odpowiedzialny zarówno on, jak i osoba, którą się opiekuje. Zachowania tego typu są bowiem rezultatem uszkodzeń mózgu.